Μια μελέτη με θέμα «Εκτίμηση της κατάθλιψης σε Έλληνες ασθενείς με άνοια: Ποια κλίμακα πρέπει να χρησιμοποιούμε;», η οποία πραγματοποιήθηκε στα δύο εξειδικευμένα κέντρα ελέγχου μνήμης της Ψυχογηριατρικής Εταιρείας «Ο Νέστωρ», δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό «Ψυχιατρική».

Η κατάθλιψη στην άνοια επιδεινώνει τη γνωστική λειτουργία του ασθενούς και την ποιότητα ζωής του. Ταυτόχρονα, αυξάνει την επιβάρυνση της φροντίδας που απαιτείται και συμβάλλει πολλές φορές στην πρόωρη ιδρυματοποίηση του ασθενoύς. Παρόλο που η ανίχνευση της κατάθλιψης στην άνοια είναι καθοριστική και για πολλούς ένα πρόδρομο σημάδι της ασθένειας, δεν υπάρχει κάποιος χρυσός κανόνας για τον έλεγχο και τη διάγνωσή της.

Εξετάσθηκαν οι ψυχομετρικές ιδιότητες, η εγκυρότητα και η αξιοπιστία τριών διαφορετικών κλιμάκων για την ανίχνευση της κατάθλιψης στην άνοια, σε ελληνικό πληθυσμό. Το δείγμα αποτέλεσαν 136 Έλληνες ασθενείς με άνοια και οι φροντιστές τους, οι οποίοι επισκέφθηκαν τα δύο εξειδικευμένα κέντρα ελέγχου μνήμης της Ψυχογηριατρικής Εταιρείας «Ο Νέστωρ» στην Αθήνα. Για τη διάγνωση της κατάθλιψης, χρησιμοποιήθηκαν τα κριτήρια κατά DSM-IV για τη μείζονα κατάθλιψη, καθώς και 3 διαφορετικές κλίμακες κατάθλιψης: μία κλίμακα αυτοαξιολόγησης του ασθενούς (Geriatric Depression Scale, GDS), μία κλίμακα εκτίμησης καταθλιπτικών συμπτωμάτων από τον φροντιστή (Neuropsychiatric Inventory-Depression, NPI-D) και μία κλίμακα εκτίμησης από τον κλινικό ιατρό (Cornell Scale for Depression in Dementia, CSDD).

Οι ασθενείς ήταν κυρίως γυναίκες (67%), άνω των 75 ετών (μ.ο. 77), με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο (8,6 έτη εκπαίδευσης κατά μ.o.). Η μέση τιμή του Mini Mental State Examination ήταν 11,5. Παρουσιάστηκε στατιστικώς σημαντική συσχέτιση μεταξύ των τριών κλιμάκων (r από 0,432 έως 0,660, , p<0,001). Σύμφωνα με την κλίμακα GDS το 26,9% του δείγματος έπασχε από κατάθλιψη, σύμφωνα με τη CSDD το 33,1%, ενώ με τη χρήση της κλίμακας NPI-D, το 42,6% παρουσίαζε κατάθλιψη.

Η κλίμακα με τις καλύτερες ψυχομετρικές ιδιότητες για τη διάγνωση της κατάθλιψης στο πλαίσιο της άνοιας ήταν η CSDD. Οι φροντιστές τείνουν να υπερεκτιμούν τα συμπτώματα της κατάθλιψης στην άνοια σε σύγκριση με τις αξιολογήσεις των ίδιων των ασθενών και των κλινικών ιατρών. Καταθλιπτικά συμπτώματα στους ίδιους τους φροντιστές και δυσκολία στη διαφοροδιάγνωση ανάμεσα στην κατάθλιψη και την απάθεια πιθανώς σχετίζονται με την υπερεκτίμηση αυτή. Η κλίμακα CSDD θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε εξειδικευμένα κέντρα άνοιας για ασθενείς σοβαρότερου σταδίου, αλλά η GDS μπορεί να είναι μια εναλλακτική λύση σε ασθενείς που είναι σε θέση να αυτοαξιολογηθούν και βρίσκονται σε μεσαίο στάδιο άνοιας.

Η ανάγκη για τη δημιουργία έγκυρων κριτήριων για τη διάγνωση της κατάθλιψης στην άνοια είναι επιτακτική.

Μπορείτε να διαβάσετε την μελέτη στα αγγλικά, καθώς και την ελληνική περίληψη εδώ.