Θεραπευτική Αφήγηση και Άνοια
Ωστόσο, όταν κάποιος έχει άνοια, η απώλεια μνήμης και η σύγχυση μπορεί να λειτουργήσει ως εμπόδιο στο να λάβει τη φροντίδα που χρειάζεται. Οι απαραίτητες δραστηριότητες όπως το μπάνιο, η αλλαγή ρούχων, το ραντεβού με έναν γιατρό ή η λήψη φαρμάκων μπορούν να παραλείπονται τακτικά εάν διαρκώς λαμβάνουμε απαντήσεις όπως:
«Έκανα ντους σήμερα το πρωί» ή «Δεν χρειάζομαι φάρμακα. Νιώθω μια χαρά!» Ας πάρουμε το μπάνιο, μια από τις πιο κοινές προκλήσεις που οι φροντιστές αντιμετωπίζουν.
Η ακόλουθη στιχομυθία μεταξύ του αποφασιστικού φροντιστή και του απρόθυμου ασθενή είναι πολύ οικείο σενάριο για εκείνους που δραστηριοποιούνται στο χώρο της
φροντίδας της άνοιας.
– Φροντιστής, αποφασισμένος: «Είναι ώρα για ντους».
– Ασθενής, χωρίς κίνηση: «Έχω κάνει ντους ήδη σήμερα».
– Φροντιστής, απογοητευμένος: «Όχι, δεν το έκανες. Δεν έχεις κάνει ντους εδώ και δύο μέρες».
– Ασθενής, χωρίς κίνηση: «Είμαι καλά. Δεν χρειάζομαι ντους».
– Φροντιστής, εξοργισμένος: «Ναι, μυρίζεις άσχημα».
– Ασθενής, ακίνητος, προσβεβλημένος και θυμωμένος: «Εσύ
μυρίζεις άσχημα. Ασε με ήσυχο.»
Για τον ασθενή, υπάρχει έλλειψη επίγνωσης σχετικά με το ότι δεν έχει κάνει μπάνιο.
Αντί να προσπαθούμε να τον πείσουμε ότι δεν έχει κάνει μπάνιο, συχνά η χρήση της θεραπευτικής αφήγησης μπορεί να επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα και να ελαχιστοποιήσει την αναστάτωση, τόσο για τον φροντιστή όσο και για τον ασθενή.
Το “θεραπευτικό ψέμα” (ή η θεραπευτική αφήγηση), είναι η πρακτική της σκόπιμης “παραπλάνησης” των ασθενών για λόγους που θεωρούνται προς το συμφέρον τους.
Το να πείτε στον ασθενή ή το αγαπημένο σας πρόσωπο με άνοια ότι έχει μια κοινωνική δέσμευση, όπως μεσημεριανό γεύμα με έναν φίλο ή ραντεβού με γιατρό για να παρευρεθεί, μπορεί συχνά να είναι απλώς η ώθηση που χρειάζονται για παράδειγμα, να κάνουν μπάνιο.
Μια άλλη τακτική, όπως το να βάλετε το ντους σε ένα ημερολόγιο που μπορούν να δουν, μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο.
Μια άλλη κοινή πρόκληση που αντιμετωπίζουμε συχνά είναι όταν προσπαθούμε να ξεκινήσουμε τη φροντίδα με έναν νέο ασθενή. Τις περισσότερες φορές, υπάρχει κάποιος βαθμός αντίστασης από το άτομο που χρειάζεται βοήθεια, οπότε το να βρούμε εύλογους λόγους για τους οποίους ερχόμαστε στο σπίτι κάποιου είναι κρίσιμο για την επιτυχία μας.
Χρησιμοποιώντας εξηγήσεις όπως, «ο γιατρός σας ζήτησε να σταματάμε για να μετράμε την αρτηριακή σας πίεση δύο φορές την ημέρα» ή «Ζητούσατε κάποια βοήθεια με τη φροντίδα του σπιτιού (ή τη φροντίδα κατοικίδιων ζώων, τη συντήρηση του κήπου, κ.λπ.)» συνήθως θα παράγει περισσότερο ευνοϊκή ανταπόκριση, αντί να τους πούμε ότι είμαστε εκεί επειδή ο γιατρός είπε ότι δεν μπορούν πλέον να ζήσουν μόνοι τους και χρειάζονται φροντιστή.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το να λέμε την αλήθεια είναι το λογικό και ηθικό πράγμα που πρέπει να κάνουμε. Ένα “λευκό ψέμα” ή αλλιώς το “θεραπευτικό ψέμα,” λειτουργεί σε καταστάσεις όπου η επιβεβαίωση των συναισθημάτων και η στροφή στη λογική αποτυγχάνουν.
