Γιορτάζουμε την Αποκριά με το ΚΗΦΗ Πτολεμαΐδας και το 14ο Νηπιαγωγείο Πτολεμαΐδας!

Τιμήσαμε την Αποκριά αναβιώνοντας τρία παραδοσιακά έθιμα. Την κυρά Σαρακοστή, τον ποντιακό Κουκαρά και το γαϊτανάκι!

Έχοντας στολισμένο το ΚΗΦΗ μας, υποδεχθήκαμε τους μικρούς μας φίλους με εύθυμη και γιορτινή διάθεση. Οι υπεύθυνες του Προγράμματος μαζί με τους ωφελούμενους και το προσωπικό του ΚΗΦΗ, παρουσίασαν το κάθε έθιμο ξεχωριστά στα παιδιά, ενώ εκείνα με τη σειρά τους μοιράστηκαν τις δικές τους
γνώσεις και απορίες.

Κυρά Σαρακοστή

Την Κυρά Σαρακοστή
που είναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν με αλεύρι και νερό
Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι της
σταυρό
και το στόμα της ξεχνούσαν γιατί νήστευε καιρό
Και μετρούσαν τις ημέρες με τα πόδια
της τα εφτά
κόβαν ένα τη βδομάδα, μέχρι να ‘ρθει η
Πασχαλιά!

(πηγή: hartaetoi.wordpress.com)

Κουκαράς

Ο κουκαράς ήταν μια επινόηση των Ποντίων μαμάδων με σκοπό να φοβίσουν τα παιδιά την περίοδο της Σαρακοστής.

Έτσι, προκειμένου να τα αποτρέψουν από οποιαδήποτε ατασθαλία, δημιούργησαν αυτό το ιδιότυπο σκιάχτρο, το οποίο τα τρόμαζε και τα έκανε να μην υποκύπτουν σε τυχόν παρασπονδίες την περίοδο της
νηστείας.

Ο κουκαράς δημιουργούνταν από πατάτα ή κρεμμύδι, το οποίο το ζωγράφιζαν και του κάρφωναν εφτά φτερά, όσες, δηλαδή,
και οι εβδομάδες της νηστείας.
Το κρεμούσαν στο ταβάνι το βράδυ της τελευταίας Κυριακής της αποκριάς ή τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας, με
σκοπό το πρωί, όταν ξυπνούσαν τα παιδιά, να τον δουν και να φοβηθούν. Οι μητέρες, οι οποίες χωρίς να γίνουν αντιληπτές από τα παιδιά τον κουνούσαν προκειμένου να φαίνεται πιο τρομακτικός, τους έλεγαν πως αν υποκύψουν σε γευστικούς πειρασμούς, ο
κουκαράς θα τους φάει για να τους τιμωρήσει.

Με το τέλος της κάθε εβδομάδας, αφαιρούσαν και από ένα φτερό, ώστε το Μεγάλο Σάββατο να μην έχει απομείνει
κανένα, κάτι που σηματοδοτούσε, εκτός από το τέλος της νηστείας και την
εξαφάνισή του.

Το ρητό που υπήρχε για τον κουκαρά ήταν, «Ρίζα μ’, ωρία παίρετεν τυρίν για βούτερον και τρώτεν, αμάν θα
χολιάσκεται και θα σείεται ο κουκαράς».
(πηγή: trapezounta.gr)

Οι κυρίες μας θέλησαν να μιλήσουν γι’αυτό το έθιμο καθώς προέρχεται από την
ιδιαίτερη πατρίδα τους, τον Πόντο.

Φυσικά, εμείς κάναμε τον κουκαρά μας πιο παιχνιδιάρικο και χαριτωμένο για τους μικρούς μας φίλους. Κι έτσι τον στολίσαμε με τα χρώματα του Καρναβαλιού!

Γαϊτανάκι

Έφτασε στην Ελλάδα από πρόσφυγες του Πόντου, και πρόκειται για έναν χορό
γεμάτο συμβολισμούς που συνδυάζει φωτεινά χρώματα, χιούμορ και απίστευτο κέφι! Η λέξη «γαϊτανάκι» προέρχεται από την μεσαιωνική λέξη «γαϊτάνιν», που σημαίνει μεταξωτό κορδόνι, λωρίδα,
ταινία.

Απαραίτητα εργαλεία γι’ αυτό το υπέροχο παιχνίδι:
ένας στύλος και 12 πολύχρωμες κορδέλες!
13 άτομα χορεύουν σε κύκλο για να πραγματοποιηθεί το γαϊτανάκι!
Ο ένας κρατά τον μεγάλο στύλο στο κέντρο, από την κορυφή του οποίου ξεκινούν δώδεκα
μακριές κορδέλες, καθεμιά με
διαφορετικό χρώμα. Οι κορδέλες αυτές λέγονται γαϊτάνια και είναι αυτές που δίνουν το όνομά τους και στο έθιμο. Γύρω
από τον στύλο δώδεκα χορευτές κρατούν από ένα γαϊτάνι και χορεύουν ταυτόχρονα ανά ζευγάρια, τραγουδώντας
το παραδοσιακό τραγούδι.

Ο αριθμός των δώδεκα χορευτών λέγεται ότι δηλώνει τους μήνες του χρόνου, ενώ ο κυκλικός χορός συμβολίζει τον κύκλο
της ζωής, από τη ζωή στον θάνατο, από τη λύπη στη χαρά, από τον χειμώνα στην άνοιξη και το αντίθετο. Παλαιότερα,
συνήθιζαν να στολίζουν ένα έλατο με καρπούς, υφάσματα, λουλούδια και χόρευαν γύρω του ως ένδειξη χαράς, όπως το δημιουργήσαμε και εμείς.
(πηγή: sportcampkids.gr)

Όλοι μαζί, οι ωφελούμενοι, το προσωπικό του ΚΗΦΗ, τα παιδιά και οι δασκάλες τους φτιάξαμε το δικό μας γαϊτανάκι, το
οποίο έχει ένα ιδιαίτερο συμβολισμό, καθώς επισφραγίζει τη φιλία μας! Στη συνέχεια, βγήκαμε έξω και διασκεδάσαμε
με τραγούδι και χορό! Κλείσαμε αυτήν την όμορφη μέρα, χαρίζοντας δώρα (αυτοσχέδιος κουκαράς, χειροποίητα
ατομικά γαϊτανάκια, κυρά Σαρακοστή από ζυμάρι) και ανταλλάσσοντας κεράσματα.