Τα αρχικά στάδια της Άνοιας: Όταν χάνεται η μνήμη
Παρατηρείτε πως ένας ηλικιωμένος στο κοντινό σας περιβάλλον παρουσιάζει σημάδια άνοιας; Σύμφωνα με έρευνες, σε παγκόσμιο επίπεδο, 50 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με άνοια, ενώ στη χώρα μας οι ασθενείς αγγίζουν τους 160 χιλιάδες. Επιπλέον, 280 χιλιάδες άνθρωποι πάσχουν από ήπια νοητική διαταραχή, ένα προστάδιο της άνοιας. Πολλές φορές η απώλεια μνήμης δεν είναι αρκετή για να διαπιστωθεί, αν κάποιος όντως πάσχει από άνοια. Είναι σημαντικό να διασταυρωθεί το αν αντιμετωπίζει προβλήματα στην επικοινωνία και την κρίση του. Ας δούμε, λοιπόν, ποια είναι μερικά από τα αρχικά στάδια της άνοιας:
Στάδιο 1:
Εμφανίζονται σιγά σιγά ολοένα και περισσότερα σημάδια απώλειας της μνήμης.
O ασθενής αρχίζει να δείχνει πως ξεχνάει ονόματα, πού έχει τοποθετήσει αντικείμενα και πράγματα που στο παρελθόν γνώριζε καλά. Ωστόσο, αυτό το στάδιο δεν επιτρέπει τη σίγουρη διασταύρωση του αν κάποιος πάσχει από άνοια και δεν είναι δυνατή η κλινική διάγνωση.
Στάδιο 2:
Εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια νοητικής ανεπάρκειας, τα οποία γίνονται αντιληπτά από τον περίγυρο του ασθενούς. Ενδέχεται να του πάρει λίγη περισσότερη ώρα να θυμηθεί ονόματα και καταστάσεις, πράγμα που μπορεί να θεωρηθεί ανησυχητικό. Επίσης, ξεκινάει να μη θυμάται πού έχει τοποθετήσει προσωπικά του πράγματα, κάτι το οποίο του προκαλεί αναστάτωση. Η αδυναμία συγκέντρωσης είναι πλέον στο στάδιο στο οποίο μπορεί κάποιος να εξεταστεί κλινικά, ώστε να διαπιστωθεί αν βρίσκεται στα αρχικά στάδια της άνοιας.
Στάδιο 3:
Σε αυτό το στάδιο παρατηρείται η πρώτη σαφής ένδειξη εκδήλωσης ανεπάρκειας. Παραδείγματος χάριν, οι συνάδελφοι μπορεί να εντοπίζουν την σχετικά χαμηλή απόδοση του ασθενή στη δουλειά, αλλά και την αδυναμία στην εξεύρεση λέξεων και ονομάτων. Ο ασθενής μπορεί να διαβάζει ένα κείμενο και να συγκρατεί πολύ λίγα απ΄ αυτό, ενώ είναι πιθανό να χάνει ή να τοποθετεί σε λάθος μέρος κάποιο αντικείμενο αξίας.
Η ανικανότητα συγκέντρωσης μπορεί να είναι εμφανής κατά τις κλινικές εξετάσεις. Αντικειμενική ένδειξη νοητικής ανεπάρκειας μπορεί να επιτευχθεί μόνο με υπερεντατική συνέντευξη.
Στάδιο 4:
Σε αυτό το στάδιο παρατηρούνται σαφείς ενδείξεις ανεπάρκειας σε κλινικές συνεντεύξεις. Ο ασθενής αδυνατεί να θυμηθεί πρόσφατα γεγονότα και ίσως εμφανίσει μερική μείωση της μνήμης, όσον αφορά την προσωπική του ιστορία. Αδυνατεί να συγκεντρωθεί στην εκτέλεση μαθηματικών πράξεων και άλλων δραστηριοτήτων που κάποτε αποτελούσαν την καθημερινότητά του. Έχει μειωμένη ικανότητα μετακίνησης, διαχείρισης των οικονομικών του κλπ. Σε αυτό το σημείο, η άρνηση κυριαρχεί ως μηχανισμός αυτοάμυνάς τους.
Στάδιο 5:
Ο ασθενής πλέον χρειάζεται περισσότερη καθημερινή βοήθεια. Αδυνατεί να θυμηθεί κατά τη διάρκεια των κλινικών συνεντεύξεων σοβαρά γεγονότα της πρόσφατης ζωής του, όπως διευθύνσεις, τηλέφωνα πολλών ετών, τα ονόματα εγγυτέρων συγγενών (π.χ. εγγόνια), τα ονόματα σχολείων, πανεπιστημίων από τα οποία αποφοίτησε. Τακτικά, αποπροσανατολίζεται χρονικά (ημερομηνία, εποχή κ.λπ.) ή τοπικά. Τα άτομα στο στάδιο αυτό συγκρατούν τη γνώση πολλών κυρίων συμβάντων που αφορούν είτε τα ίδια είτε άλλα άτομα.
